Trong thế giới điện ảnh, âm nhạc đóng một vai trò không thể thiếu trong việc tạo nên cảm xúc, bầu không khí và sự kết nối với khán giả. Một thuật ngữ thường được nhắc đến là soundtrack. Vậy soundtrack là gì? Nó khác gì so với OST hay Score? Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các khái niệm này cũng như tầm quan trọng của chúng trong nghệ thuật và văn hóa đại chúng.

OST là gì?

OST là viết tắt của cụm từ tiếng Anh Original Soundtrack, dịch sang tiếng Việt là nhạc phim gốc. Đây là tập hợp các bản nhạc được sáng tác và thu âm đặc biệt dành riêng cho một tác phẩm giải trí cụ thể, chẳng hạn như phim điện ảnh, phim truyền hình, anime, trò chơi điện tử hoặc thậm chí là chương trình phát thanh.

Một album OST thường bao gồm:

• Nhạc nền không lời (còn gọi là score), giúp tạo cảm xúc và bầu không khí cho các cảnh phim.
• Các ca khúc có lời, được thể hiện bởi ca sĩ hoặc nhân vật trong phim, mang nội dung gắn liền với chủ đề hoặc cốt truyện.
• Điều quan trọng là tất cả các bản nhạc trong OST đều mang tính nguyên bản (original), tức là được sáng tác mới hoàn toàn hoặc tùy biến riêng cho tác phẩm đó, không đơn thuần là tuyển chọn lại từ các ca khúc đã có sẵn.

Ví dụ: "My Heart Will Go On" của Celine Dion là OST nổi tiếng của bộ phim Titanic.

Soundtrack là gì?

Soundtrack, hay còn gọi là nhạc phim, là một khái niệm quen thuộc trong các lĩnh vực như điện ảnh, truyền hình, trò chơi điện tử và các sản phẩm nghe nhìn khác. Dù thường xuyên được nhắc đến, nhưng không phải ai cũng hiểu đầy đủ về phạm vi và ý nghĩa thực sự của soundtrack. Xét về nghĩa rộng, soundtrack bao gồm toàn bộ âm thanh được sử dụng trong một tác phẩm nghe nhìn – không chỉ là nhạc nền hay ca khúc chính, mà còn bao gồm cả hiệu ứng âm thanh, lời thoại, và thậm chí là những âm thanh môi trường như tiếng mưa, gió, tiếng bước chân… Tất cả các yếu tố này phối hợp chặt chẽ để tạo nên một trải nghiệm âm thanh trọn vẹn, hỗ trợ mạnh mẽ cho hình ảnh và thúc đẩy cảm xúc của người xem. 

Tuy nhiên, trong đời sống thường nhật, khi nhắc đến “soundtrack”, người ta thường chỉ nghĩ đến phần âm nhạc của tác phẩm – đặc biệt là các bản nhạc được sử dụng trong phim, game hoặc chương trình truyền hình, bao gồm cả nhạc nền không lời (score) lẫn các bài hát có lời nổi bật do nghệ sĩ thể hiện.

Các thể loại ghi âm soundtrack phổ biến hiện nay

Âm nhạc trong phim ảnh, truyền hình và trò chơi điện tử không ngừng phát triển về hình thức thể hiện và vai trò nghệ thuật. Soundtrack ngày nay không chỉ đơn thuần là phần nhạc nền hỗ trợ hình ảnh, mà đã trở thành một lĩnh vực sáng tạo riêng biệt với nhiều thể loại khác nhau. Dưới đây là những loại hình soundtrack phổ biến nhất hiện nay:

Score (Nhạc nền không lời)

Score là phần nhạc không lời được sáng tác riêng cho từng tác phẩm, thường do các nhà soạn nhạc chuyên nghiệp đảm nhiệm. Âm nhạc trong score có chức năng điều hướng cảm xúc người xem, tăng cường nhịp độ câu chuyện và làm nổi bật các tình tiết quan trọng trong phim. Score thường được dàn dựng bằng nhạc giao hưởng, nhạc điện tử hoặc kết hợp cả hai, tùy theo phong cách của bộ phim.

Một ví dụ tiêu biểu là nhạc nền do Hans Zimmer sáng tác cho các bộ phim như Inception và Interstellar, với giai điệu sâu lắng, mãnh liệt và có khả năng truyền tải cảm xúc mạnh mẽ chỉ bằng âm thanh.

Compilation Soundtrack (Tuyển tập bài hát)

Đây là các album soundtrack bao gồm nhiều bài hát có sẵn từ các nghệ sĩ khác nhau, được chọn lọc và đưa vào phim để phù hợp với bối cảnh, nội dung hoặc phong cách nghệ thuật của tác phẩm. Các bài hát này không nhất thiết phải được sáng tác riêng cho phim, nhưng khi kết hợp với hình ảnh, chúng vẫn có thể mang lại hiệu quả cảm xúc cao.

Ví dụ điển hình là bộ phim Guardians of the Galaxy, với tuyển tập các ca khúc pop và rock cổ điển từ thập niên 70–80. Chính những bài hát này đã góp phần tạo nên cá tính độc đáo và sự hấp dẫn cho toàn bộ thương hiệu.

Musical Soundtrack (Nhạc phim ca nhạc)

Musical soundtrack xuất hiện trong các bộ phim ca nhạc – nơi các nhân vật thể hiện cảm xúc và kể chuyện thông qua các màn trình diễn âm nhạc. Không giống các thể loại khác, âm nhạc trong phim ca nhạc thường là thành phần cốt lõi, gắn liền trực tiếp với diễn biến và lời thoại của nhân vật. Các bài hát trong phim thường có giai điệu dễ nhớ, phong cách biểu diễn mạnh mẽ và được biên đạo kỹ lưỡng.

Một số ví dụ nổi bật là The Greatest Showman với loạt ca khúc như “This Is Me”, hay La La Land với bản “City of Stars” – những ca khúc này không chỉ giúp phim đạt được thành công vang dội, mà còn được yêu thích rộng rãi trong đời sống âm nhạc đại chúng.

Video Game Soundtrack (Nhạc game)

Trong lĩnh vực trò chơi điện tử, soundtrack đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc xây dựng thế giới ảo, tăng cảm giác nhập vai và kết nối cảm xúc của người chơi với cốt truyện. Không giống phim ảnh với thời lượng cố định, game có yếu tố tương tác, nên âm nhạc phải được thiết kế linh hoạt và có khả năng thích ứng theo hành động của người chơi.

Các tựa game nổi tiếng với soundtrack xuất sắc có thể kể đến như The Legend of Zelda, Final Fantasy (với các bản nhạc huyền thoại của Nobuo Uematsu), hay Undertale – tựa game indie với âm nhạc được cộng đồng đánh giá cao nhờ chiều sâu cảm xúc và sự gắn bó với cốt truyện.

Concept Albums (Album ý tưởng)

Concept album là dạng album âm nhạc được xây dựng xoay quanh một chủ đề, ý tưởng hoặc cốt truyện xuyên suốt. Đôi khi, các album này được phát hành trước hoặc cùng lúc với phim nhằm truyền tải tinh thần tác phẩm, tạo nền tảng cho việc xây dựng bối cảnh và nhân vật. Ngược lại, cũng có những bộ phim được phát triển dựa trên một concept album có sẵn.

Một ví dụ điển hình là album The Wall của Pink Floyd – một concept album nổi tiếng về mặt tư tưởng và nghệ thuật, sau đó được chuyển thể thành bộ phim cùng tên, kết hợp âm nhạc với hình ảnh đầy ấn tượng.

Xem thêm:

CrowdStrike là gì? Sự khác biệt của CrowdStrike

Waves Audio là gì? Các sản phẩm nổi bật của Waves Audio

Câu hỏi thường gặp về soundtrack

Soundtrack có phải là OST không?

Không hoàn toàn. OST là một phần của soundtrack – cụ thể là những bản nhạc gốc sáng tác riêng cho phim. Soundtrack có thể bao gồm cả OST, score và các bài hát khác không được sáng tác riêng cho phim.

Score có phải là soundtrack không?

Có. Score là thể loại nhạc nền không lời và là một phần quan trọng của soundtrack.

Làm sao để tìm soundtrack của một bộ phim?

Bạn có thể tìm trên:

Spotify, Apple Music, YouTube

IMDb hoặc Wikipedia mục "Soundtrack"

Website chính thức của phim hoặc studio sản xuất

Kết luận

Hy vọng qua bài viết này của Tri Thức Software giúp bạn hiểu được soundtrack là gì và sự khác biệt giữa OST, score, hay concept albums giúp chúng ta cảm nhận phim ảnh, trò chơi và nghệ thuật nghe nhìn một cách sâu sắc hơn. Âm nhạc không chỉ là phần phụ trợ, mà chính là linh hồn giúp tác phẩm chạm tới cảm xúc khán giả và để lại dấu ấn trong văn hóa đại chúng. Mọi thắc mắc về bản quyền phần mềm liên hệ chúng tôi qua hotline 028 22443013 để được tư vấn và báo giá nhanh chóng.